Dziś w trakcie seminarium w Dworze Artusa poznaliśmy trzy koncepcje kierunków zagospodarowania Westerplatte, przygotowane przez pracownie architektoniczne. Można je oglądać w formie miniwystawy w Dworze Artusa do połowy września. Tym samym rozpoczynamy dyskusję na temat możliwości przybliżenia mieszkańcom i odwiedzającym historycznej wartości tego miejsca, będącego symbolem bohaterskiej walki i niezwykłej odwagi.
Trzeba z rozwagą podejść do działań na Westerplatte, aby nie zmienić prawdy, którą niesie, że każde działanie na rzecz obrony wolności drugiego człowieka, a zwłaszcza oddawanie życia w obronie ojczyzny, wymaga najwyższego szacunku, również w działaniach muzealnych i przestrzennych.
Wśród wymagań postawionych pracowniom było uwzględnienie faktu, że od 2003 r. Westerplatte jest Pomnikiem Historii. Niezbędne jest w takim wypadku zachowanie unikalnych właściwości historycznych obiektów. Dodatkowo zakres możliwych działań reguluje plan zagospodarowania przestrzennego, uniemożliwiający przeprowadzenie jakichkolwiek prac inwestycyjnych przez najbliższe półtora roku.
Dzisiejsze seminarium jest wstępem do międzynarodowej konferencji, która odbędzie się we wrześniu z udziałem profesora Normana Daviesa. Naukowcy będą wtedy dyskutować o formach zagospodarowania pól bitewnych i współczesnej polityce historycznej.
Koncepcja nr 1 – Fort Targowski Sp. z o.o.
Koncepcja ta zakłada połączenie trzech funkcji: ekspozycji muzealnej, miejsca pamięci, w którym organizowane są ważne uroczystości rocznicowe oraz teren będący celem podróży wielu turystów. Architekci proponują pozostawienie zespołu pomnika Obrońców Wybrzeża, placu wokół i alei bez zmian. Główny nacisk wizja ta kładzie na uczytelnienie historycznego układu Westerplatte, umożliwiające wyobrażenie i zrozumienie przebiegu walki, poprzez podkreślenie historycznych pozostałości. Autorzy przewidują zaznaczenie dawnej, wschodniej granicy Składnicy. Ponadto proponują pozyskanie budynków elektrowni i Wartowni nr 4.
Koncepcja nr 2 – Restudio Sp. z o.o.
Wizja przedstawiona przez pracownię Restudio skoncentrowała się na przygotowaniu atrakcyjnej pod względem historycznym ścieżki zwiedzania. W głównej strefie wejściowej byłby przygotowany pawilon ekspozycyjny, sąsiadujący z linią brzegową. Jego umiejscowienie na styku z morzem miałoby budzić skojarzenia z niezłomną postawą polskich żołnierzy. Przed działaniem fal chroniłyby go głazy. Przedstawiona wizja również zakłada włączenie w obręb miejsca pamięci Elektrowni i Wartowni nr 4, a być może w przyszłości całego obszaru.
Koncepcja nr 3 – Proconcept. Pracownia Architektoniczna
Główną ideą tego pomysłu było wykorzystanie szklanych powłok, które miałyby wraz z istniejącymi fragmentami stanowić przenikanie się warstw rekonstrukcyjnych. Zachowane obiekty pozostałyby w niezmienionej formie, natomiast w miejscu, gdzie nie zachowały się fizyczne fragmenty, pomysłodawcy proponują wykonanie drugiej powłoki w postaci uproszczonej formy pawilonu do ekspozycji historycznych i zachowanych ruchomych obiektów wizualnych. Proconcept również zakłada udostępnienie Wartowni nr 4 i Elektrowni dla zwiedzających oraz udostępnienie części położonego nieopodal niej nabrzeża basenu portowego.
